Kun je kort iets over jezelf vertellen?
Ik ben Jochem Hoogendoorn en werkzaam als traumachirurg in het Haaglanden Medisch Centrum (HMC) in Den Haag. Mijn opleiding heb ik gevolgd in de Utrechtse regio en sinds 2010 werk ik in Den Haag. Naast mijn werk als traumachirurg ben ik medisch manager van het acute cluster binnen het ziekenhuis, waar onder andere de spoedeisende hulp onder valt. Daarnaast ben ik landelijk actief in de traumazorg en was ik de afgelopen jaren voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie. Vanuit die rol ben ik nauw betrokken geweest bij de actualisatie van de level-criteria voor ziekenhuizen.
Wat zijn level-criteria en waarom zijn ze belangrijk voor de traumazorg?
Er zijn in Nederland veel ziekenhuizen en vroeger deden ze allemaal ongeveer hetzelfde. We weten echter dat specialisatie leidt tot betere zorg. Vooral bij ernstig gewonde patiënten is het belangrijk dat de zorg geconcentreerd wordt. Daarom hebben we een systeem met verschillende ‘levels’ van traumazorg ontwikkeld. Dit systeem zorgt ervoor dat de zwaarst gewonde patiënten in de ziekenhuizen terechtkomen die daar 24/7 alle faciliteiten voor hebben en de minder zwaar gewonde patiënten vooral juist in de andere ziekenhuizen. Dichtbij als het kan, verder weg als dat beter is.
De basis hiervoor werd eind jaren tachtig gelegd en kreeg extra aandacht na de Bijlmerramp. Toen bleek dat er verbeteringen nodig waren in de traumazorg, vooral op het gebied van samenwerking en patiëntendistributie. Dit leidde tot een regionale aanpak waarin ziekenhuizen samenwerken en duidelijke afspraken maken over waar patiënten naartoe moeten. De level-criteria beschrijven wat een ziekenhuis in huis moet hebben om aan een bepaald niveau van traumazorg te voldoen.
Hoe ben je betrokken geraakt bij het vernieuwen van de level-criteria voor ziekenhuizen?
Tijdens mijn voorzitterschap van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie hebben we de herziening van de criteria opgepakt. Ik heb er bewust voor gekozen om niet in de commissie te gaan die de criteria opstelt. Mijn rol was vooral coördinerend en adviserend. Ik heb ervoor gezorgd dat het proces breed gedragen werd en dat er een brede consultatie plaatsvond met alle betrokken partijen, zoals ambulancediensten, neurologen, radiologen en spoedeisendehulpartsen.
Waarom was het nodig om de level-criteria in Nederland te herzien?
De criteria worden elke vier jaar geëvalueerd om te kijken of ze nog aansluiten bij de praktijk en de wensen die er zijn. Tijdens visitaties van ziekenhuizen komen knelpunten naar voren. Soms blijkt dat afspraken op papier niet goed aansluiten bij de realiteit. Op basis van deze inzichten passen we de criteria aan, zodat ze blijven bijdragen aan optimale zorg.
Een voorbeeld van een eerdere aanpassing is de eis dat een level 1-ziekenhuis minimaal 240 multitrauma patiënten per jaar behandelt, dit was voorheen 100. Er is destijds vrij veel discussie geweest over deze aanpassing, maar het heeft er wel voor gezorgd dat: de level 1 traumacentra meer ervaring krijgen met deze complexe patiënten, er nog meer regionaal wordt samengewerkt en er ook keuzes worden gemaakt welk ziekenhuis welke zorg nog levert. Een goed voorbeeld is in onze Haagse regio, waar het HMC en HagaZiekenhuis samen hebben besloten de multitraumazorg te concentreren op locatie Westeinde.
Welke veranderingen brengen de vernieuwde criteria met zich mee?
De belangrijkste wijzigingen zijn:
Duidelijkere patiëntentoewijzing
Voorheen stond nergens expliciet op papier waar welke patiënten naartoe moesten. Dit hebben we nu helder vastgelegd, in lijn met het Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA).
Versterking van regionale samenwerking
Het draait niet om individuele ziekenhuizen, maar juist om samenwerking binnen een regio. Dit moet ervoor zorgen dat patiënten op de juiste plek terechtkomen.
Verduidelijking van eisen aan ziekenhuizen
Met betrekking tot de oudere multitrauma patiënt is de verwachting dat het rapport “Passende zorg voor de oudere multitrauma patiënt met een kwetsbare gezondheid. Implementatie van de multitraumanorm in de praktijk”, dat onder regie van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie is opgesteld, in de zomer van 2025 wordt gepubliceerd.
Hoe zorgen deze nieuwe criteria voor betere traumazorg voor patiënten?
Door de duidelijke afbakening en samenwerking binnen regio’s belanden patiënten sneller op de juiste plek. Dit betekent een betere overlevingskans en minder kans op complicaties. Het feit dat ziekenhuizen aan bepaalde eisen moeten voldoen, garandeert dat de kwaliteit van zorg op peil blijft. Het gaat daarbij om concentratie van de meest zwaargewonde patiënten, maar nadrukkelijk ook om spreiding van de patiënten met minder ernstig letsel. Hier hebben de level-2 en -3 ziekenhuizen een hele belangrijke rol in.
De nieuwe level-criteria zijn akkoord bevonden en liggen nu weer voor 4 jaar vast.
